การเรียนการสอนภาษาอังกฤษ

ของคริสโตเฟอร์ไรท์
การเรียนการสอนภาษาอังกฤษของคริสโตเฟอร์ไรท์
.......คริสเน้นการสอนภาษาอังกฤษภาคปฏิบัติไปสู่ทฤษฎี (practice to theory) ง่ายและสนุก ตามสไตล์ของเค้าล่ะ แนวคิดของคริสน่าสนใจ ที่เน้นความสนุก edutainment เพื่อสร้างแรงจูงใจและทัศนคติที่ดีของผู้เรียนต่อภาษาอังกฤษ โดยแนวความคิดของคริสคือ มองว่าเด็กไทยเราเรียนภาษาเพื่อให้รู้ภาษา แต่ ไม่ได้เรียนเพื่อใช้ภาษา (to know the language but not to use the language) คือมีความรู้เรื่องแกรมมาร์เยอะ (เนื่องจากผ่านการเรียนในชั้นเรียนมาเป็นสิบปี แต่ใช้ภาษาไม่ได้) จึงสะท้อนให้เห็นว่าเราขาดการฝึกฝนการใช้งานนั่นเอง มีความรู้แต่ไม่ได้นำมาใช้การ (having some knowledge but not be able to use it) และมีปัจจัยหลายอย่างที่คริสเรียกว่า syndrome ซึ่งขัดขวางพัฒนาการทางภาษาของเด็กไทย

.......ดังนั้น คริสจึงเน้นการสอนเชิงปฏิบัติ โดยสอนทฤษฎีน้อยหรือไม่สอนเลย เน้นการสอนโดยยึดแนวความคิดเชิงสังคม (socialization) นั่นคือเนื้อแท้ของการเรียนภาษาที่เรียนแล้วต้องนำไปใช้ปฏิบัติให้ได้จริง พูดได้จริง เน้นการสื่อสารให้ได้ก่อน ความถูกต้องมาทีหลัง (fluency before accuracy) ซึ่งเมื่อได้ fluency แล้ว คริสบอกว่า ภาษามันก็จะซึมซับเข้าไปอยู่ใน sense ของการใช้ภาษาภายในสมองของคนเรา ก็ประมาณว่า มีประสบการณ์มากๆ เข้าแล้วรู้สึกว่าอะไรบางอย่างมันแหม่งๆ พิลึกๆ ทีนี้ คนใช้ภาษาก็จะเริ่มมามองหาทฤษฎีเพื่อไขข้อข้องใจ หรือว่าเพิ่มกลยุทธ (strategies) ในการใช้ภาษาล่ะ ตรงนี้แหละ การเรียนภาษาจะวนกลับมาหาเรื่องทฤษฎี (theory) เพราะในบางกรณี อาจต้องมาสนใจว่า ไอ้ตรงนี้มันใช้อย่างไร มันมีที่มาอย่างไร แล้วทำไมต้องใช้ ดีกว่าจะตอบแบบกำปั้นทุบดินว่า เอ้า! ก็คนเค้าใช้กันมาอย่างนี้นี่ ก็จำมาใช้ต่อๆ กันไป เอาน่า สื่อสารรู้เรื่องได้ก็พอ


.......ทีประเด็นนี้ก็ต้องบอกว่า ขึ้นอยู่กับจุดประสงค์ (purpose) ของผู้ใช้ภาษานะว่าต้องการความละเอียดถึงขั้นไหน ต้องถึงขั้นอธิบายที่มาที่ไปได้หรือไม่ บางคนอาจบอกว่า เออ ดีเหมือนกันนะ ควรจะอธิบายได้นะว่าโครงสร้างอย่างนี้มันมีที่มาที่ไปอย่างไร บางคนอาจมองว่า ไม่เห็นต้องแคร์เลย ขอแค่ใช้ได้ก็พอ เรื่องอธิบายโครงสร้างภาษาหรืออะไร ปล่อยให้เป็นภาระของพวกนักภาษาศาสตร์ดีกว่า (linguist or grammarian) ส่วนเราเอาเวลาไปทำมาหากินอย่างอื่น อย่างนี้เป็นต้น จุดประสงค์มาเลย เห็นชัดว่าต้องการ knowledge ภาษาระดับไหน


.......แนวคิด fluency before accuracy เป็นเรื่องดี เพราะว่าโดยเนื้อแท้ของภาษาคือการใช้ เพราะฉะนั้นต้องใช้ให้คล่องก่อน ความถูกต้องว่ากันทีหลัง แต่ก็นั่นแหละ ขึ้นอยู่กับจุดประสงค์หรือเป้าหมาย (goal) อีกเหมือนกัน ว่าจะ fluency ระดับไหน หรือ accuracy ระดับไหน อย่างเรื่อง accuracy นี้ก็จำเป็น เพราะในบางสถานการณ์เห็นความความจำเป็นตรงนี้ โดย accuracy นี้ไม่ได้หมายความว่าเป็นเรื่องของความถูกต้องของตัวภาษาอย่างเดียว เช่น spelling, pronunciation หรือ intonation เท่านั้น แต่ว่า ยังหมายรวมถึง accuracy in appropriateness ด้วย คือ ความถูกต้องที่ต้องเหมาะสมกับสถานการณ์ ระดับความสัมพันธ์ของบุคคล ในสังคมชนชั้น เป็นต้น


.......อ่ะ ว่าไปก็จะยาวไปมากกว่านี้ ไปฟังคริส เค้าแนะนำวิธีการเรียนภาษาอังกฤษดีกว่า มี 5 ตอนน่ะครับ สวนคนที่เคยดูรายการนี้แล้วก็มาดูอีกรอบก็ได้ เป็นการ brush up ความรู้ภาษาอังกฤษครับ


.......ปล. เทคนิคฝึกพูดภาษาอังกฤษอีกอย่างหนึ่งที่อาจดูไม่เหมาะสมที่จะแนะนำให้ปฏิบัติตามกัน แต่สร้างความตะลึงให้ครูสอนภาษาอังกฤษอย่างคริส ถึงกับต้องนำมาเล่าในรายการเลยทีเดียว ในตอนที่เขาเล่าถึง class ที่สอนผู้เรียนผู้ใหญ่วัยทำงาน ซึ่งในชั้นเรียนคริสพยายามใช้กลยุทธทุกอย่างที่เขาสามารถที่จะกระตุ้นให้ผู้เรียนสื่อสารภาษาอังกฤษกับเค้า (ซึ่งคริสทำได้ดีและเขามีบุคลิกโดดเด่น ที่จะทำให้การเรียนการสอนของเขาไม่น่าเบื่อ) แต่สุดท้าย ผู้เรียนทั้งหลายในชั้นเรียนก็ไม่กล้าที่จะใช้ภาษาอังกฤษกันเลย และก็จบคอร์สกันไปได้ด้วยดี


.......พอหลังจากจบคอร์สแล้ว บรรดานักเรียนก็ชวนครูคริสไปกินเลี้ยงขอบคุณกันที่ร้านอาหารกึ่งผับแห่งหนึ่ง หลังจากกินกันไป ดื่มกันไป คุยกันไป สิ่งที่ทำให้ครูคริสประหลาดใจคือ นักเรียนที่ไม่ยอมพูดภาษาอังกฤษกับเขาเลยในชั้นเรียน กลับพูดภาษาอังกฤษกันน้ำไหลไฟดับ แถมบอกให้ครูคริสห้ามพูดภาษาไทยด้วยแน่ะ คริสเลยถึงบางอ้อกับตัวกระตุ้น (stimuli) ที่ไปกระตุ้นการทำงานต่อมภาษา (activate language black box) ของบรรดานักเรียนของเค้าให้พูดภาษาอังกฤษกันแบบฟังไม่ทันเลยว่าอย่างนั้น คือ คุณพี่ Johny Walker นี่เอง (ซึ่งคงเริ่มหมดไปหลายขวดแล้วล่ะตอนนั้น)


.......นับได้ว่าเป็นกลยุทธที่จะช่วยให้นักเรียนผู้เขินอายกับการใช้ภาษาอังกฤษ มีความกล้าที่จะใช้ภาษาอังกฤษได้ถึงระดับความสามารถที่คิดไม่ถึงเลยทีเดียว ไม่อยากจะแนะนำเลยกลยุทธนี้